Cài nhiều bộ Linux trên cùng một máy
Linux hiện nay có tới hàng trăm bộ với rất nhiều ý tưởng độc đáo khác nhau (ví dụ xem tại đây). Khi đã tương đối thạo một bộ, có thể cài và tìm hiểu một bộ khác (cho nhu cầu sử dụng thông thường) không khó khăn gì.
Các bộ Linux hiện đều có bản cài chỉ gồm 1 đĩa CD (khoảng 700MB). Tải về ngay cả với kết nối wifi với tốc độ trung bình 150KB/s mất khoảng hơn một tiếng. Có hai cách tải: nhấn vào file có đuôi iso để tải trực tiếp về bằng một chương trình Download Manager (ví dụ DownThemAll trong Firefox) hoặc nhấn vào file có đuôi torrent để tải về qua mạng chia sẻ bằng một chương trình download file torrent (ví dụ KTorrent). Nếu bản Linux đã ra một thời gian thì tải bằng torrent nhanh hơn.
File tải về dù theo cách nào đều có đuôi là iso. Nếu trên máy đã có một chương trình ghi đĩa CD (Nero, K3b, Brasero,...) nhấn vào file chương trình sẽ tự chạy sẵn sàng cho ghi. Tôi thường dùng K3b, ngay bước đầu tiên chương trình sẽ tính lại số kiểm tra md5sums của file đã tải, so sánh số này với số công bố trên site để chắc rằng file tải về không có lỗi. Nếu hai số không khớp nhau thì phải tải lại file khác. Khi ghi vào đĩa, nhớ chọn chế độ kiểm tra lại sau khi ghi để chắc là quá trình ghi không có lỗi. Quá trình ghi bằng K3b đơn giản, tự động không có gì khó.
Tiếp theo cần dọn dẹp các vùng ổ cứng Windows. Khởi động vào Windows, nhấn phím phải vào từng ổ, chọn Propeties rồi chọn Check disk (nếu là ổ C thì phải khởi động lại máy). Trước khi boot bằng đĩa CD Linux, Windows phải shutdown trơn tru. Những điều trên là cần thiết vì nếu vùng ổ Windows có lỗi, Linux sẽ không tự động mount vùng ổ đó được. Nên chia riêng một ổ D rồi move My Documents vào đó để sau này dùng chung với Linux.
Dùng Partition Magic hoặc Gparted, QTparted hay một chương trình Manage disk partition khác trong Control Center của Linux (khi boot bằng đĩa Linux vào chế độ LiveCD) để:
Resize thu nhỏ vùng Windows về mức tối thiểu, tạo khoảng trắng trên ổ.
Tạo một vùng swap khoảng 0,5 -1GB (khai format vùng đó là swap để dùng chung cho các bộ Linux sẽ cài).
Tạo các vùng (partition) sẽ cài Linux, mỗi vùng tối thiểu 3GB, format là ext3. Để tránh nhầm lẫn sau này, tốt nhất là các vùng nên có dung lượng khác nhau, ví dụ 3; 3,5; 4; 4,5GB, v.v.....
Màn hình sau khi tạo xong trong Mandriva, PCLOS có dạng như sau (các bộ Linux khác cũng tương tự):
Khi khởi động từ đĩa CD để cài Linux, đến mục Prepare partitions (hoặc tên tương tự tùy bộ Linux) chọn mục Manual ... (không chọn các mục Guided...)
Màn hình tương tự như trên sẽ xuất hiện. Mỗi hệ Linux cần tối thiểu hai partion: một partition có format là ext3, mount vào thư mục gốc / và một partition có format swap.
Nhấn chuột chọn partition định cài Linux rồi mount nó vào thư mục /
Cách mount ở đây cũng tùy bộ Linux đang cài. Với Mandriva, PCLOS, nhấn vào nút Mount ở bên dưới. Với K/Ubuntu, nhấn nút Edit, v.v....
CHÚ Ý: để tránh cài đè lên một partition đã cài bộ Linux khác hoặc Windows, nên chọn partition cẩn thận. Nhanh nhất là căn cứ vào dung lượng partition đã tạo ở trên (ví dụ: các vùng màu xanh là Windows không chọn, 3GB cài PCLOS, 3,5GB cài Mandriva, 4GB cài Ubuntu, v.v....)
Khi chọn thư mục mount xong, tiếp tục nhấn nút Done (hình trên với Mandriva) hoặc nút Next (với K/Ubuntu, OpenSUSE) để tiếp tục quá trình cài đặt. Không cần chọn partition swap vì chương trình sẽ tự chọn.
K/Ubuntu sẽ tiếp tục cài đến hết. Mandriva và PCLOS sẽ dừng lại ở phần tạo bootloader và cho hiện boot menu để kiểm tra:
Boot menu ví dụ ở trên đã sửa. Ba hàng đầu ứng với ba chế độ khởi động của hệ Linux vừa cài. Các hàng sau là những hệ đã cài trước đó trên ổ cứng (kể cả Windows). Nếu thiếu hàng nào, nhấn nút Add để bổ xung.
CHÚ Ý: Mandriva và PCLOS nhận biết các hệ đã có không tốt lắm và bổ xung cũng phức tạp, nếu không thạo thì đừng làm. K/Ubuntu và OpenSUSE nhận biết tốt hơn do đó nên cài sau cùng, trong boot menu sẽ có đầy đủ các hệ.
Khi cài xong, khởi động lại máy sẽ xuất hiện boot menu trên để chọn. Nếu để nguyên, máy sẽ khởi động vào hệ Linux cài sau cùng. Chọn hệ nào thì dùng phím mũi tên di chuyển thanh sáng xuống dòng đó rồi Enter.
Các bộ Linux hiện nay đều tự động mount các partition Windows ở chế độ đọc-ghi. Vì vậy, khi làm việc trong một bộ Linux, ghi văn bản vào thư mục My Document của Windows thì khi chuyển sang dùng bộ Linux khác hoặc dùng Windows vẫn truy cập được văn bản đó.
Boot menu được lưu trong file /boot/grub/menu.lst. Khi cần có thể dùng quyền root và một chương trình soạn văn bản mở ra để sửa.
Ví dụ trong Ubuntu, nhấn Alt+F2 rồi chạy lệnh sau:
gksu gedit /boot/grub/menu.lst
No comments:
Post a Comment