9/12/09

Microsoft ủng hộ phong trào phần mềm nguồn mở bằng ....tiền!

Năm 2001, trả lời phỏng vấn báo Chicago Sun-Times, Tổng giám đốc Steve Balmer của Microsoft còn gọi Linux là một căn bệnh ung thư. Từ đó đến nay, đã có những bước thay đổi lớn như đã nêu trong bài Microsoft đang chuyển sang phần mềm nguồn mở!!! và bài Microsoft mở cửa cho cộng đồng nguồn mở.

Trong các bài viết đó, tôi đã nhận xét :
"Nếu nhìn lại lịch sử thì Microsoft luôn là người đi sau. Họ không phải là người viết ra DOS, giao diện đô họa kiểu Windows là sáng kiến của Apple, phần mềm soạn văn bản WordPerfect và bảng tính Lotus 1-2-3 ra đời trước Word, Excel, trình duyệt web đầu tiên là Netscape, hệ điều hành mạng Novell Netware có trước WinNT, v.v…. Nhưng Microsoft lại có khả năng bắt chước và kiếm tiền cực giỏi trên những cái mà những người khai sáng thất bại về mặt kinh doanh."

"Như vậy, với khả năng kinh doanh siêu đẳng, Microsoft chấp nhận Linux ở những nơi không cưỡng lại được (thị trường máy chủ) và đang đi bán Linux Server; tận dụng phong trào nguồn mở: cung cấp tài liệu để cải tiến phần mềm nguồn mở và hỗ trợ cộng đồng nguồn mở để …. sử dụng công nghệ Microsoft và chạy được trên Windows. Tóm lại, mèo trắng, mèo đen gì cũng được miễn là bắt được chuột trong ngôi nhà ở Redmond."

Trong một báo cáo gần đây gửi Ủy ban Chứng khoán châu Âu, Microsoft đã chính thức liệt kê Red Hat và Ubuntu như các đối thủ cạnh tranh trong lĩnh vực máy tính để bàn.

Ngày 10/9/2009, Microsoft tuyên bố thành lập quỹ CodePlex (CodePlex Foundation - codeplex.org). với các thông tin ban đầu như sau:

Quỹ CodePlex là một quỹ phi lợi nhuận thành lập với nhiệm vụ hỗ trợ việc trao đổi mã nguồn và sự hiểu biết lẫn nhau giữa các công ty phần mềm và cộng đồng phần mềm nguồn mở (The CodePlex Foundation, a non-profit foundation formed with the mission of enabling the exchange of code and understanding among software companies and open source communities).

Quỹ CodePlex được tạo nên như một diễn đàn trong đó cộng đồng nguồn mở và cộng đồng các nhà lập trình (nguồn đóng) có thể đi cùng với nhau nhằm mục tiêu chung tăng cường sự tham gia vào các dự án nguồn mở. Quỹ CodePlex sẽ bổ xung vào hàng ngũ các quỹ và tổ chức phần mềm nguồn mở hiện có (ví dụ Mozilla Foundation, Gnome Foundation - zxc232) tạo nên một diễn đàn trong đó một nhóm rộng rãi các thành viên gồm các công ty phần mềm và cộng đồng nguồn mở có thể thiết lập các thực tiễn tốt nhất và các hiểu biết được chia sẻ. Phần vốn ban đầu của quỹ sẽ do công ty Microsoft tài trợ. (the CodePlex Foundation was created as a forum in which open source communities and the software development community can come together with the shared goal of increasing participation in open source community projects. The CodePlex Foundation will complement existing open source foundations and organizations, providing a forum in which best practices and shared understanding can be established by a broad group of participants, both software companies and open source communities. Initial funding for the Foundation comes from Microsoft Corporation.)

Thông báo trên cũng khằng định Microsoft không phải nhà tài trợ độc quyền cho quỹ. Mọi cá nhân, tổ chức khác có thể tham gia quỹ này dưới các hình thức: nhà tài trợ (sponsors), đóng góp dự án, tham gia hội đồng cố vấn. Trong những tháng tiếp theo, sẽ hoàn thiện cơ cấu tổ chức và xem xét các dự án phần mềm nguồn mở được tài trợ.

Cũng cần phân biệt quỹ CodePlex (codeplex.org) và site CodePlex.com. CodePlex.com (cũng của Microsoft) hình thành năm 2006 là site lưu trữ các dự án nguồn mở (tương tự như SourceForge.net) và hiện đã có hơn 10.000 dự án (tất nhiên là đều chạy trên nền Windows).

Một điểm khác biệt nữa giữa quỹ CodePlex và các quỹ nguồn mở hiện có như Mozilla Foundation, Gnome Foudation, ... là các quỹ nguồn mở tập trung vào một sản phẩm cụ thể, một lĩnh vực hẹp. CodePlex có tham vọng bao trùm một phạm vi dự án rộng hơn, không cạnh tranh với các quỹ hiện có và luôn lưu ý đến các giấy phép sử dụng và nhu cầu bảo vệ tài sản tri thức của các công ty phần mềm thương mại (with the licensing and intellectual property needs of commercial software companies in mind).

Có thể hình dung quá trình hoạt động tiếp theo của quỹ như sau: dù có ai tham gia thêm đi nữa, Microsoft với tiềm lực tài chính khổng lồ vẫn sẽ là nhà tài trợ hàng đầu và nắm quyền chi phối quỹ. Vì vậy các dự án nguồn mở được quỹ tài trợ sẽ là các dự án chạy trên nền Windows hoặc bổ xung tính năng cho các sản phẩm Windows. Để làm được như vậy, nếu cần thiết, Microsoft sẽ nguồn mở hóa một số tài liệu kỹ thuật cần thiết như gần đây họ đã làm với dự án Samba.

Như vậy về bản chất, CodePlex là một công cụ kinh doanh mới của Microsoft khai thác mô hình phát triển phần mềm nguồn mở. Bỏ ra một số tiền nhỏ để tài trợ cho các dự án, huy động được một đội ngũ lập trình lớn để phát triển các phần mềm cho Windows với chi phí chắc chắn là thấp hơn thuê lập trình viên chính thức trong biên chế và đông đảo hơn số lượng lập trình viên chính thức hiện có. Các dự án phần mềm nguồn mở của quỹ này sẽ góp phần củng cố nền tảng Windows mạnh hơn.

Nếu khôn ngoan hơn thì đại đa số dự án chạy trên Windows hoặc dùng công nghệ của Microsoft. Nhưng cũng có một vài dự án cross-platform hoặc thậm chí chạy trên Linux!

Quỹ này không vô tư như các quỹ phần mềm nguồn mở và là một bằng chứng cho khả năng kinh doanh siêu việt của Microsoft như đã nói ở trên. Nhận thấy mô hình phát triển phần mềm nguồn mở có lợi là sử dụng luôn!

Ta hãy chờ xem những dự báo trên có đúng không?

No comments: